نمازاول وقت درمیانه ی نبرد
خود باوری و اعتماد به نفس در یک ملت از این احساس ناشی می شود که آن ملت باور داشته باشد که می تواند در راه آرمان های خود بر هر موقعیتی چیره شود و این احساس توانائی را به صورت یک روحیه حماسی- دفاعی در برابر دشمنان خود بروز دهد. ( نائینی، مقاله بررسی عوامل روانی در دفاع مقدس ، 1376)
یک رزمنده در میدان جنگ باید به شخصیت و توانایی خود، همرزمان، فرماندهان و همچنین
طرح های عملیاتی و کارآیی سلاحها، تاکتیک های جنگی و کیفیت پشتیبانی از صحنه نبرد اطمینان داشته باشد. این اعتماد و باور مندی بشدت می تواند روحیه رزمی یگان را در طول نبرد تحت تأثیر قرار دهد. نیروی دشمن نباید در ذهن یک رزمنده، شکست ناپذیر مطرح شود. علاوه بر موارد فوق سابقه رزمی و پیروزی های آن یگان و فرماندهان آن در عملیات های مختلف و ذکر خاطرات و دستاوردهای آن می تواند به توسعه اعتماد بنفس و خود باوری و درنهایت روحیه رزمی کمک نماید . (همان )
حضرت امام(ره) نقش تعیین کننده ای در دمیدن خود باوری و اعتماد به نفس در ملت ایران در طول دفاع مقدس داشتند هنگامی که خبر هجوم ناگهانی عراق به امام (ره) می رسد ایشان به مصداق آیه شریفه « الا بذکر الله تطمئن القلوب » (رعد آیه 28 ) هیچ اضطراب و شتابزدگی از خود نشان نمی دهد . مرحوم حجه الاسلام سید احمد خمینی در این باره می گوید:
« بعد از این که عراق به ایران تجاوز کرد و چند فرودگاه را بمباران نمود، در همان ساعات اولیه شروع جنگ از ستاد مشترک به بنده خبر رسید و من هم به خدمت امام رفتم و به وی خبر دادمایشان هیچ عکس العملی که ناشی از دستپاچگی باشد، نشان ندادند و به حرف من گوش کردند»(دلیل آفتاب، ص123).
امام نه تنها از خبر هجوم دشمن متزلزل نشد بلکه نگرانی مسئولان و فرماندهان را به آرامش، اعتماد به نفس و خود باوری تبدیل کرد. آقای محمد علی انصاری در مجموعه خاطرات خود به عنوان یکی از اعضای دفتر امام خمینی(ره) می گوید:
«در جریان حمله عراق به ایران روزی که هواپیماهای متجاوز عراقی آمدند و تمام مرزهای جنوب و غرب کشور مورد حمله و تجاوز قرار گرفت، مسئولان و فرماندهان در حالی که واقعا گیج و مضطرب بودند، به خدمت امام(ره) رسیدند و چند لحظه امام با آنها دیدار داشت و آن ها را راهنمایی فرمود. هنگامی که بیرون آمدند، چنان روحیه گرفته بودند که یکی از آنها می گفت ، عراق را نابود می کنیم، یکی دیگر می گفت تا بغداد پیش می رویم!» ( سرگذشت های ویژه حضرت امام (ره)، ج 2، ص 57)
همچنین در ساعات اولیه تجاوز عراق به کشور برای ایجاد خود باوری، اعتماد به نفس و آرامش قلبی در مردم می فرمایند:
« ملت ایران نباید خیال کند که جنگی شروع شده است و حالا فرض کنید که دست و پای خودمان را گم کنیم ، نه این حرف ها نیست ، یک چیزی آوردند و یک بمبی این جا انداختند و فرار کردند و رفتند . » ( صحیفه نور، ج 13، ص 91 )
« یک دزدی آمده یک سنگی انداخته و فرار کرده .» ( همان ، ص 191 )
بیان این جملات نشانگر طمانیه و آرامش قلبی امام(ره) در نقش فرماندهی و رهبری جنگ است . این ویژگی بر جسته امام(ره) اضطراب و نگرانی را از مسئولان ، فرماندهان، ملت ایران و نیروهای مسلح از بین برد و تأثیر شگرفی بر روحیه حماسی ملت ایران در طول دفاع مقدس داشت . سردار سرلشکر محسن رضائی دیدار خود را با حضرت امام (ره) قبل از عملیات سرنوشت ساز فتح المبین که به دلیل مشکلات از جمله پیشدستی عراق در حمله به مواضع رزمندگان به وجود آمده بود، این گونه وصف می کند.
« وقتی به خدمت امام رسیدم ، ایشان را علی رغم آن همه نگرانی و اضطرابی که ما داشتیم ، بسیار خوشحال ، مسرور و خونسرد دیدم . وقتی جریان وقایع را برای امام تعریف کردم ، ایشان با خونسردی فرمودند شما پیروزید ، ادامه بدهید . من از خوشحالی و سرور امام (ره) تعجب کردم. ( پابه پای آفتاب، ج 3 ، ص 121